Poszukiwanie pracy to PROCES. Jeśli więc nie należysz do kilku % szczęściarzy, którzy znajdują pracę aplikując tylko raz lub rozsyłając naraz jednego maila do 30 pracodawców zaakceptuj fakt, że jak każdy proces tak i poszukiwanie pracy musi potrwać.
Spojrzenie procesowe ma jednak tą zaletę, że zmienia podejście do tematu poszukiwania pracy i porażki. A to właśnie świadomość o porażce i doświadczenia z nią związane paraliżują, odbierają chęć do działania, powodują stres i spadek oceny własnej wartości, a co za tym idzie brak obiektywizmu co do własnego potencjału i możliwości. Faktyczna porażka następuje kiedy dochodzimy do wniosku, że już nic nie możemy zrobić, że doszliśmy „do końca”. W ujęciu procesowym końca jednak nie ma, gdyż nawet zdobycie pracy wiąże się z możliwością zdobycia doświadczenia i rozwojem, lub poszukiwaniem kolejnej. W ten sposób proces zapętla się.
Czas trwania każdego cyklu zależy od Twoich kompetencji emocjonalnych i zawodowych, umiejętności uczenia się oraz aktualnej sytuacji na rynku pracy. Na rynek ten wpływu nie mamy (pomijając podejmowanie własnej działalności gospodarczej) skupmy się więc na Tobie i prześledźmy razem poniższy schemat:
1. Decyzja o poszukiwaniu pracy / praktyki
Poszukiwanie pracy to proces, i tak jak już wspomnieliśmy musi potrwać, decydując się na niego bądź gotów/a by zacząć w przeciągu tygodnia bądź dwóch. Zastanów się czy będziesz w stanie zakończyć wszystkie aktualne sprawy i zobowiązania by podjąć nową pracę. Najgorsze co możesz powiedzieć oferującemu Ci właśnie posadę pracodawcy (o którą przecież sam zabiegałeś/łaś), to to, że tak naprawdę nie jesteś pewien/na kiedy możesz zacząć.
2. Samoocena kandydata
Zanim na dobre rozpoczniesz „fizyczne” poszukiwania ofert zacznij od poznania siebie. Kluczem do satysfakcji z pracy jest dopasowanie jej do posiadanych przez Ciebie cech charakteru i osobowości. Im lepiej znasz siebie i swoje oczekiwania tym prostsze okazuje się znalezienie odpowiedniej dla Ciebie pracy.
Niestety opinia którą posiadamy o sobie na co dzień, typu: lubię rolki, denerwuje mnie hałas, czy odbyłem/łam praktykę w dziale sprzedaży, tym razem nie wystarczy. Celem naszego poznania powinny być nie tylko szczegółowe cechy naszego charakteru ale także zainteresowania i kompetencje które posiadamy. A wszystko to poparte przykładami i dowodami.
Samoocena to chyba jedno z najtrudniejszych zadań w procesie poszukiwania pracy, dlatego też na tym etapie szczególnie polecamy konsultacje z doradcą zawodu. Jest on w stanie (z wykorzystaniem posiadanych narzędzi i umiejętności) pomóc Ci w odkryciu i nazwaniu swojego potencjału (ale i ograniczeń).
Pamiętaj jednak, że informacja jaką od niego uzyskasz powinna być dla Ciebie pomocą i drogowskazem, który wskazuje kierunek a nie pokazuje konkretny cel do którego powinieneś/naś zmierzać. Ty sam/a musisz ustalić cel.
Złota rada: w momencie kiedy zdecydujesz się na poszukiwanie pracy zainwestuj kilka zł w segregator lub teczkę, w której gromadzić będziesz wszelkie informacje związane z Twoim rozwojem zawodowym. Nazwij ją np. „Praca” i gromadź w niej wszelkie przydatne informacje od świadectw szkolnych począwszy, poprzez referencje, badania lekarskie, świadectwa pracy, po wszelkie inne. Wprowadzając porządek na początku unikniesz chaosu na końcu.
3. Ustalenie kryteriów poszukiwania
Skoro udało Ci się lepiej poznać siebie to ustal teraz jakich ofert poszukujesz. Jeśli nie wiesz czego szukasz to jak możesz to znaleźć?
Określ co ma dla Ciebie znaczenie. Może to być np.
4. Poszukiwanie ofert
Ustalenie czego szukasz jest niezbędne aby przejść do kolejnego kroku czyli wybrania źródeł z których będziesz czerpać oferty. Ofert pracy są na rynku tysiące, jeśli więc nie skupisz się na wyszukiwaniu tych spełniających Twoich indywidualnych kryteriów utoniesz w ich morzu. Jeśli zaczniesz czytać wszystkie to te które naprawdę mogłyby Cię ucieszyć mogą stracić w międzyczasie ważność.
Źródeł informacji jest sporo, a najbardziej znane i efektywne to:
Wybierając źródła pamiętaj o dwóch podstawowych rzeczach:
5. Analiza oferty i wywiad nt. firmy
Kiedy już znajdziesz ofertę, która wzbudzi Twoje zainteresowanie przeanalizuj ją uważnie. Sprawdź, czy firma spełnia Twoje wymagania (patrz ptk. 3), i czy Ty spełniasz wymagania stawiane przez firmę (poprzez porównanie ich z informacjami ze swojej samooceny, patrz ptk. 2).
Jeśli wstępnie wszystko się zgadza zbierz więcej informacji nt. firmy. Nasza propozycja to: wejdź na stronę www.google.pl i w wyszukiwarce wpisz pełną nazwę firmy. Jako, że znaczna większość dzisiejszych przedsiębiorstw i instytucji posiada swoje witryny internetowe zdobywanie szczegółowych informacji nigdy nie było tak łatwe. „Pomyszkuj” po różnych zakładkach i dowiedz się więcej nt. historii firmy, charakteru jej działalności, produktów, itp.
Nie zapominaj też o znajomych: być może znają firmę i będą w stanie udzielić Ci dodatkowych informacji na jej temat. Im więcej wiesz tym trafniejsze podejmujesz decyzje.
Zanim zdecydujesz się na wysłanie wymaganych dokumentów aplikacyjnych zbierz jak najwięcej informacji i upewnij się, że firma pasuje do Ciebie a Ty do firmy. Nie staraj się wiedzieć wszystkiego, pamiętaj, że Twój obraz będzie zawsze pewnym uproszczeniem rzeczywistości. To czy naprawdę pasujecie do siebie może wyjść tylko w „praniu”.
Najważniejsza rzecz to nie podejmować pochopnych decyzji. Pamiętaj, firma rozpoczynając rekrutację zawsze dzieli ją na etapy. W pierwszym np. zbiera i analizuje napływające zgłoszenia, a w drugim dopiero kontaktuje się z wybranymi kandydatami. Pierwszy etap trwa średnio 2 tygodnie. To, że dziś znalazłeś ciekawą ofertę wcale nie znaczy, że już dziś musisz na nią odpowiedzieć. Rekrutacja z punktu widzenia firmy to także proces. W tym wypadku nie działa zasada kto pierwszy ten lepszy. Lepszy jest ten kto jest bardziej przygotowany. Warto wiec zgłosić swoją kandydaturę dwa dni później ale profesjonalnie.
6. Przygotowanie wymaganych dokumentów aplikacyjnych i odpowiedź na ofertę
Jeśli zdecydowałeś/łaś się na aplikowanie na konkretne już stanowisko przygotuj i wyślij wymagane dokumenty. Pamiętaj, że list motywacyjny powinien być każdorazowo dostosowany do firmy i stanowiska, które wybrałeś/łaś. Wysyłanie tego samego listu do wielu firm jest bardzo nieefektywne. Jeśli przygotowałeś/łaś już swoje dokumenty poproś znajomych, rodzinę, doradcę zawodu aby zerknął na nie przed wysłaniem. Najtrudniej jest wyłapać własne błędy.
Wysyłając dokumenty drogą mailową pamiętaj aby nie wysyłać ich z adresów typu: kicia20@poczta.onet.pl, czy roman@buziaczek.pl
Nikt nie potraktuje Cię poważnie.
Jeśli nie masz „klasycznego” adresu mailowego załóż sobie skrzynkę tylko i wyłącznie na potrzeby poszukiwania pracy. Najlepsze rozwiązania to: j.kowalski@nazwadomeny.pl, jan.kowalski@nazwadomeny.pl
Pamiętaj też o odpowiednim nazwaniu przesyłanych plików. Najlepsze rozwiązania to np.: „kowalski_jan_cv.doc” lub „cv_kowalski.doc”
Zachowuj kopie wszystkich wysyłanych listów motywacyjnych: idąc po miesiącu na rozmowę kwalifikacyjną nie będziesz zastanawiać się „Co ja tam napisałem/łam?”
Sprawa kluczowa: poszukiwanie pracy to proces rozłożony w czasie. Jeśli więc wysyłasz zgłoszenia do różnych firm po pewnym czasie łatwo pogubić się w tym co gdzie, jak i do kogo. Zaprowadź ład i porządek. Pomóc może Ci w tym poniższa tabela, w którą wpisywać możesz historię swoich poszukiwań. Pomoże Ci ona także w śledzeniu swoich postępów i motywowaniu się do dalszych działań.
| Nazwa i adres firmy |
Stanowisko | Źródło pochodzenia oferty | Data ukazania się oferty | Termin ważności | Data wysłania dokumentó |
Oprócz wpisywania skrótowych informacji do swojej tabeli koniecznie zbieraj wszystkie ogłoszenia na które odpowiadasz. Jeśli są one w formie elektronicznej to kopiuj przynajmniej linki, a jeśli w formie papierowej to wycinaj je lub kseruj.
W ten sposób zebrane oferty dołącz do swojego segregatora „Praca” i nie wyrzucaj ich co najmniej przez rok. Składają się one na historię Twojego rozwoju zawodowego. Nigdy nie wiesz kiedy będą Ci potrzebne, lub kiedy będziesz chciał/a do nich zerknąć.
7. Kolejny etap rekrutacji
Analiza Twojego cv oraz listu motywacyjnego to dla firmy dopiero pierwszy krok, kolejnym będzie rozmowa bezpośrednia – „w cztery oczy” lub telefoniczna. Pamiętaj, że również do nich możesz i powinieneś/nnaś się przygotować. W tej materii również najlepszym rozwiązaniem będzie kontakt z doradcą zawodu, który udzieli Ci kompetentnych informacji i porad.
Pamiętaj: Twoja rekrutacja rozpoczyna się od momentu wysłania dokumentów aplikacyjnych i trwa. To, że firma nie dzwoni nie znaczy, że powinieneś/naś tracić czujność – być może jest to właśnie jeden z elementów procesu rekrutacyjnego. Być może zadzwonią do Ciebie w południe kiedy akurat jedziesz zatłoczonym autobusem i zadadzą jakieś „trudne” pytanie. Być może jest to element rekrutacji, być może nie – warto jednak być przygotowanym na wszystko. Dlatego też tak ważne jest umiejętne koordynowanie swojego procesu poszukiwania pracy i prowadzenie chociażby rejestru wysyłanych dokumentów i firm (patrz ptk. 6)
Przy rozmowach rekrutacyjnych 3 pierwsze potraktuj jako naukę, 3 kolejne jako analizę, a dopiero przy 3 kolejnych spodziewaj się jakiś rezultatów.
8. Praca i rozwój
Poszukiwanie pracy to proces, a jako, że nasz proces zapętla się zdobycie pracy nie jest równoznaczne z jego końcem. Praca nie zwalnia Cię z obowiązku doskonalenia się i rozwoju swoich kompetencji.
Może też dojść do sytuacji, w której chcesz lub musisz, z różnych względów, rozejrzeć się za nową posadą. Nie traktuj tego w kategoriach problemu czy porażki – pamiętaj, że proces rozpoczyna się od nowa. Wyciągnij wnioski i do przodu.
Podsumowanie
Nie bój się podejmować ryzyka, ale nie zgłaszaj się na stanowisko przedstawiciela jeśli jesteś nieśmiały/a, lub na księgowego/wej jeśli ciągnie Cię do ludzi i nie potrafisz usiedzieć godziny przy komputerze. Szukaj pracy w swoim zawodzie ale bądź otwarty/a i pomyśl gdzie jeszcze mógłbyś/mogłabyś wykorzystać i rozwinąć swoje umiejętności.
Nie ma złotego środka na znalezienie pracy. To czy ją dostaniesz zależy od Twoich umiejętności, cech charakteru, chęci, szybkości nauki nowych rzeczy, wizji idealnego pracownika „pielęgnowanej” przez Twojego pracodawcę, jego i Twojego samopoczucia tego dnia oraz odrobiny szczęścia.
Skuteczny sposób na znalezienie jest tylko jeden: Poszukiwać!!!
Jeśli miałbyś swoją firmę to czy zatrudniłbyś/łabyś wszystkich którzy aplikują, czy tylko tych którzy Twoim zdaniem pozwolą Ci się rozwijać? A czy jeśli odmówiłeś/łaś komuś to dlatego, że coś z nim nie tak, czy dlatego, że nie spełnia stawianych przez Ciebie wymagań (nie pasuje do Twojej wizji)?
Aby znaleźć pracę musisz zrozumieć proces doboru personelu. Odpowiedz sobie na pytanie „Co ma on na celu?”, a zrozumiesz jak i dlaczego może przebiegać.
Jeśli zrozumiesz proces rekrutacji możesz od razu podarować sobie dział „Walka ze stresem”. Boimy się tylko tego co nieznane i niezrozumiałe.
Nie bój się pytać: „Kto pyta wstydzi się tylko raz. Kto nie pyta wstydzi się całe życie”. Pamiętaj, że po konsultacje i pomoc możesz zgłaszać się na każdym etapie procesu. Rolą doradcy jest pomóc Ci w całości spraw, nie tylko pojedynczych elementach.